Duitse rode wijn

Duitse rode wijn

Komen er uit Duitsland ook  - goede - rode wijnen? Is het niet meer een wijnland van witte wijnen?
Duitsland is lang een wijnland geweest dat hoofdzakelijk werd geassocieerd met witte wijnen, met natuurtlijk riesling voorop. Deels is dat terecht, omdat 2/3 van de aanplant in Duitsland uit witte druivenrassen bestaat. Maar het aandeel rood neemt toe en, nog belangrijker, de kwaliteit van rode wijnen neemt ook snel toe. Werden veel rode wijnen tot kort geleden 'halbtrocken' (dus lichtzoet) gemaakt, steeds meer komen er mooie droge rode wijnen op de markt die de concurrentie met veel buitenlandse rode wijnen prima aankunnen! 
 

Rode druivenrassen

De Duitse rode wijnen worden hoofdzakelijk gemaakt van de volgende druivenrassen:

• Spätburgunder (pinot noir)
  Hét rode paradepaardje van de Duitse wijnbouw, met wijnen die vaak nét wat anders zijn dan bijvoorbeeld hun Franse evenknie, de pinot noir. Spätburgunder vertegenwoordigt een derde van de totale Duitse rode wijn productie.
   
• Dornfelder
  Een druivenras dat sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw qua aanplant aan een grote opmars bezig is en zich in een toenemende populariteit mag verheugen. Met name in Rheinhessen en de Pfalz staat steeds vaker Dornfelder in de wijngaard. De druif, met haar oorsprong in Württemberg, is een kruising van oorspronkelijk frühburgunder, trollinger, portugieser en lemberger en heeft een dikke schil met veel aroma- en kleurstoffen, wat de wijnen in het glas een donkere kleur geeft. Het is een robuust druivenras met een grote opbrengst, zodat veel kwailiteiswijnmakers de trossen al vroeg uitdunnen (zogenaamde grüne Lese) om meer concentratie te krijgen voor hun wijnen.
   
• Portugieser
  Een druivenras dat sinds de jaren negentig qua populariteit afneemt. De wijnen zijn meestal sappig en fruitig, ongecompliceerd, met mildere tannines en vaak lagere alcoholpercentages (het is een vroegrijpende druif). Portugieser wordt vaak tot Weissherbst (rosé) verwerkt en is daarmee een populaire zomerwijn. Ook rode portugieser-wijnen kunen prima lichtgekoeld gedronken worden.
   
• Lemberger
  Vooral in Württemberg een veel verbouwde druif (in Oostenrijk ook veel voorkomend, bekend als Blaufränkisch), qua aanplant ongeveer verdubbeld ten opzichte van de jaren negentig. 
  Lembergers, met primaire aroma's van bramen, pruim, kers, vlierbessen en soms ook cacao, komen in verschillende smaakstijlen: de Gutswijnen zijn veelal lichte, fruitige en ongecompliceerde aperitiefwijnen die ook prima bij BBQ of pasta passen, meer extractie- en tanninerijke Lembergers van topwijngaarden (Erste en Grosse Lagen) zijn geweldige wijnen bij lam, wild en rijpere kazen.
   
• Trollinger
  Het meest aangeplante druivenras in Württemberg (buiten deze regio kom je de trollinger amper tegen) en daarmee is Trollinger ook dé streekwijn van Württemberg. In Noord-Italië (Süd Tirol), de bakermat van de druif, staat hij bekend als Vernatsch. Wijnen van de - laatrijpende - trollinger zijn veelal licht van stijl en zijn, met hun milde tannines, soepele wijnen om te drinken. 
   
• Schwarzriesling (pinot munier)
  Ook een met name in Württemberg populair druivenras, met haar oorsprong in de Bourgogne. Pinot meunier wordt in Champagne vaak in cuvées verwerkt. Qua stijl wordt schwarzriesling vaak beswchouwd als een meer elegante en wat lichtere spätburgunder, met vergelijkbare smaakaroma's maar met lager mostgewicht en vaak lagere zuurgraad.
   

Ook staan, op kleinere schaal, internationalere druiven zoals cabernet sauvignon en merlot aangeplant. Maar ook een betrekkelijk 'nieuw' ras als Regent (wat je ook regelmatig in Nederland tegenkomt bij rode wijnen) mag zich in een steeds grotere belangstelling verheugen, met name in Rheinhessen en de Pfalz. 
 

Uit welke Duitse wijngebieden komen de de meeste mooie rode wijnen?

Ook Duitsland heeft natuurlijk de laatste jaren te maken met klimaatverandering, met gemiddeld hogere temperaturen.
Voor rode wijnen betekent dit, dat druiven gemakkelijker fysiologisch rijp kunnen worden (dus minder kans op 'groene' tonen in de smaak) en vaak ook meer suikers opbouwen. En dat laatste betekent dan meer alcohol in de wijnen en meer body in de smaak.
Maar tegelijkertijd geeft het de wijnmakers ook de uitdaging om hun druiven wel rijp maar niet te laat te oogsten om geen al te logge en alcoholische wijnen te maken.

Al kunnen bijna alle wijnmakers in Duitsland in principe tegenwoordig aantrekkelijke rode wijnen produceren, van oudsher zijn wijngebieden waar bij uitstek fraaie rode wijnen te vinden zijn:

• Baden
  Als zonnige en warme regio dé streek voor veel mooie volle rode wijnen. Veruit de grootste Duitse producent van spätburgunders.
• Ahr
  Uit deze kleine, noordelijk gelegen streek komen vrijwel uitsluitend rode wijnen, voornamelijk spätburgunders. Vooral door de beschutting van het Ahr-dal kunnen rode druiven, vooral spätburgunder, hier toch prima rijpen en mooie wijnen voortbrengen.
• Pfalz
  Net als Baden een streek met veel zon en warmte, grotendeels in de luwte van het Pfälzer Wald (dat aan de westkant van het gebied ligt). Voornamellijk regio van dornfelders, spätburgunders en portugiesers.
• Rheinhessen
  Het grootste wijngebied van Duitsland, met hoofdzakelijk (qua rood) dornfelders en (op enige afstand) spätburgunders en portugiesers.
• Württemberg
  Een wijngebied dat zich (behalve met spätburgunder) vooral presenteert met rode wijnen van 'lokale' druivenrassen die je verder in Duitsland niet tot nauwelijks tegenkomt: lemberger, trollinger en schwarzriesling.